Multipl Skleroz (MS), merkezi sinir sistemini etkileyen ve genellikle genç yaşta başlayan kronik bir hastalık olarak Türkiye’de yaklaşık 85 bin kişiyi etkiliyor. Uzmanlar, hastalığın belirtilerinin erken dönemde fark edilmesinin, tedavi başarısını doğrudan etkilediğine dikkat çekiyor.
Multipl Skleroz (MS) Nedir?
Multipl Skleroz, beyin ve omurilikteki sinir tellerini saran miyelin kılıfının, bağışıklık sistemi tarafından hasara uğratılmasıyla oluşan bir nörolojik hastalık. Miyelin hasarı, sinir iletiminin yavaşlamasına veya tamamen kesilmesine neden olur. Bu da vücudun farklı bölgelerinde çeşitli fonksiyon bozukluklarına yol açar.
Hastalık, sıklıkla atak ve iyileşme dönemleriyle seyreden Relapsing-Remitting MS (RRMS) formunda görülse de ilerleyici formları da mevcuttur.
MS Belirtileri Genç Yaşta Ortaya Çıkıyor
MS genellikle 20-40 yaş arasında başlar ve kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür. En yaygın belirtiler arasında:
- Görme kaybı veya çift görme
- Vücutta uyuşma, karıncalanma
- Kas güçsüzlüğü veya spazmlar
- Denge ve koordinasyon problemleri
- Kronik yorgunluk
- Konuşma güçlüğü
gibi bulgular yer alır. Bu belirtiler zaman içinde kalıcı nörolojik hasara dönüşebilir.
Türkiye’de MS Vakaları Artışta
Sağlık Bakanlığı verilerine göre Türkiye’de yaklaşık 85 bin kişi MS hastalığıyla yaşıyor. Her yıl binlerce kişiye yeni tanı konuluyor. Uzmanlar, artan tanı oranlarını hem farkındalık kampanyalarının yaygınlaşmasına hem de gelişmiş görüntüleme teknolojilerinin kullanımına bağlıyor.
Türkiye’nin farklı illerinde hizmet veren MS merkezleri sayesinde daha hızlı tanı ve etkili takip mümkün hale geliyor. Ancak özellikle kırsal bölgelerde hastalığın geç teşhis edildiği durumlar hâlâ sorun yaratıyor.
Tanı Süreci ve Tedavi Yaklaşımı
MS tanısı koymak için:
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR)
- Bel suyu (beyin omurilik sıvısı) analizi
- Nörolojik muayene
- Uyaran testleri
gibi çok sayıda klinik ve laboratuvar verisi değerlendirilir. Tanı konduktan sonra hastalığın tipine ve şiddetine göre ilaç tedavisine başlanır.
Bağışıklık sistemi baskılayıcı tedaviler, MS’in ilerlemesini yavaşlatabilir. Ayrıca fizyoterapi, beslenme düzeni, psikolojik destek ve düzenli nörolojik takip tedavi sürecinin önemli parçalarıdır.
Erken Tanı Hayat Kurtarıyor
MS’in erken evrede yakalanması, hastanın yaşam kalitesini uzun vadede koruyabilmek açısından hayati önem taşıyor. Tedaviye erken başlanması durumunda hastalığın ilerleme hızı önemli ölçüde yavaşlatılabiliyor.
Ayrıca Türkiye’de MS hastalarına özel sosyal destekler ve ilaç erişimi, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kapsamı dahilinde sunuluyor.
Türkiye MS Derneği’nden Farkındalık Çağrısı
Türkiye MS Derneği, 31 Mayıs Dünya MS Günü kapsamında düzenlediği farkındalık kampanyalarında, erken teşhisin önemine dikkat çekerken şu noktalara da vurgu yaptı:
- MS bulaşıcı bir hastalık değildir
- MS tanısı ölümcül değildir; tedaviyle kontrol altına alınabilir
- Her MS hastasında engellilik gelişmez
- Doğru ilaç ve yaşam tarzı ile bireyler üretken yaşamlarını sürdürebilir
Dernek aynı zamanda hastalar ve yakınları için psikolojik destek, fiziksel rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetleri sunmaya devam ediyor.
MS ile Yaşamak: Umut ve Dayanışma
MS hastaları için hayat, doğru yönetildiğinde üretken ve aktif biçimde devam edebilir. Erken tanı, bireyselleştirilmiş tedavi ve güçlü sosyal destek, bu kronik hastalığı kontrol altına almak için kilit rol oynar.
MS ile mücadele eden bireyler için atılacak her adım, yalnızca bir hastalıkla değil, görünmeyen bir engelle daha güçlü şekilde başa çıkmalarını sağlar. Türkiye’de artan farkındalık sayesinde, hem tanı süreci hızlanıyor hem de MS ile yaşam kalitesi yükseliyor.